برای خرید لپتاپ چند نکته کلیدی وجود دارد که باید به آنها توجه کنید. قبل از آن توجه داشته باشید که سازندگان لپتاپ همگی دارای شرکتهای بزرگ چندین میلیارد دلاری هستند پس برای تولید یک محصول، صرف نظر از نام تجاری، سرمایه خود را نیز به خطر نمیاندازند. در نتیجه تمام مدلهایی که در بازار مشاهده میکنید از کیفیت و کارآیی قابل قبولی برخوردار هستند اما این راهنما کمک خواهد کرد انتخابی با توجه به نیازهای خود انجام دهید. ضمن اینکه بهترین گزینه را با بودجهای که در نظر گرفتهاید، انتخاب کنید.
مشخصات فنییکی از مهمترین دلایل تفاوت مدلها، وجود اختلاف در مشخصات فنی لپتاپها است و قطعاتی مانند پردازنده، حافظه، باتری، هارددیسک و بخش گرافیکی را در بر میگیرد. در مورد پردازنده چندین انتخاب وجود دارد که شامل نسلهای قدیمی و جدید اینتل و AMD است. در مورد پردازنده ویژگیهایی مانند تعداد هسته، فرکانس و حافظه درونی مهم هستند و علاوه بر آن پلتفرم سیستم نیز اهمیت دارد. پلتفرم Core 2 Dou کاملا از رده خارج شده و در حال حاضر اینتل دارای سه زیر مجموعه به نامهای Core i3 برای رده متوسط، Core i5 برای رده نیمه حرفهای و Core i7 برای رده حرفهای است. هر کدام از این زیرمجموعهها دارای چندین مدل پردازنده هستند. جدیدترین پردازندههای موجود برای لپتاپها از خانواده سندیبریج هستند که مدل آنها با عدد دو آغاز میشود و یک عدد چهار رقمی را تشکیل میدهد. به عنوان مثال پردازنده Core i3 380M و Core i3 2310M هر دو در خانواده Core i3 قرار دارند با این حال مدل 2310M جدیدتر است و جایگزین مدل قبلی شده است. لپتاپهایی که از این دو پردازنده استفاده میکنند هم اکنون با قیمتهای مشابه در بازار دیده میشوند، پس بهتر است مدلهایی که دارای پردازنده جدیدتر هستند را انتخاب کنید.
رم در نوتبوکهای امروزی از نوع DDR3 است و اگر لپتاپی با رم DDR2 مشاهده کردید به معنی قدیمی بودن آن است. (البته گاهی از رمهای DDR2 در برخی نتبوکهای کوچک استفاده میشود). برای رمها دو گزینه اهمیت بیشتری دارد اول ظرفیت و دوم فرکانس رم. مدلهای متوسط شامل دو تا چهار گیگابایت رم هستند که بهتر است ظرفیتهای چهار گیگابایتی انتخاب شوند. ظرفیت بیشتر از این مقدار عملا بلااستفاده است زیرا به ندرت حجم چهار گیگابایت رم اشغال خواهد شد. البته ظرفیت دو گیگابایت نیز با اینکه برای اجرای ویندوز هفت و اغلب برنامهها کافی است اما ممکن است برای برخی فعالیتهای حرفهای با محدودیت روبهرو شود. فرکانس رم اهمیت کمتری دارد با این حال از بین دو فرکانس 1066 و 1333 برای رمهای DDR3، مدلهایی که دارای فرکانس 1333 مگاهرتز هستند کارآیی بهتری دارند.
باتری در لپتاپهایی که از پردازندههای سندیبریج استفاده میکنند، دوام بیشتری دارد و سه تا چهار ساعت عمر باتری برای اغلب مدلها رایج است. شارژ بیشتر به معنی استفاده طولانیتر از دستگاه بدون نیاز به برق است.
هارددیسک بخش ذخیرهسازی اطلاعات در لپتاپها را تشکیل میدهد و در لپتاپهای گران قیمت این بخش از نوع SSD انتخاب میشود که چندان رایج نیست. برای هارددیسک دو ویژگی ظرفیت و سرعت دارای اهمیت هستند. در مدلهای متوسط و نیمهحرفهای معمولا ظرفیتهای 500 تا 750 گیگابایت دیده میشود و لپتاپهای حرفهای نیز دارای ظرفیتی بالاتر از یک ترابایت هستند. با این شرایط مدلهایی که ظرفیت هارددیسک آنها 320 گیگابایت یا کمتر است گزینههای مناسبی نیستند. البته دو بخش رم و هارددیسک قابل ارتقا هستند و با کمی هزینه میتوانید این دو بخش را تعویض کنید. سرعت هارددیسکها با تعداد چرخش صفحههای هارد مشخص میشود و سه سرعت 4200، 5400 و 7200 دور در دقیقه برای هارددیسک لپتاپها مورد استفاده است. هارددیسکهایی که سرعت 4200 دور دارند کمتر مورد توجه هستند و لپتاپهایی با سرعت 5400 دور در دقیقه بیشترین مدلهای بازار را تشکیل میدهند. سرعت 7200 دور در دقیقه اغلب در نوت بوکهای گیم و مدلهای حرفهای دیده میشود.
بخش گرافیکی در لپتاپها به دو شکل دیده میشود. برخی از مدلها از همان هسته گرافیکی پردازنده استفاده میکنند و دارای کارت گرافیکی مستقل نیستند. این هسته گرافیکی درون پردازنده قرار دارد و کارآیی آن برای بازی مناسب نیست. اما توانایی پردازشهای گرافیکی دو بعدی و تمام فعالیتهای روزانه با نرمافزارهای آفیس و برنامههای اینترنتی را دارد. این هستههای گرافیکی برای پخش فیلم نیز بهینهسازی شدهاند و کارآیی مطلوبی دارند. تراشههای گرافیکی مستقل، ساخت دو شرکت انویدیا و AMD هستند که مدلهای ساخت انویدیا با نام جیفورس و مدلهای ساخت AMD با نام رادئون شناخته میشود. اگر کارت گرافیکی ساخت انویدیا بود بهتر است از کارتهای سری پنج این شرکت باشد مانند جیفورس GT 540 یا GT 550. این مدلها برای بازی هم مناسب هستند. جیفورس GT 520 نیز کارآیی قابل قبولی دارد ولی برای بازی مناسب نیست. یکی از ویژگیهای کارتهای گرافیکی ساخت انویدیا کمک به پردازش در برخی نرمافزارها مانند فتوشاپ و تبدیل فرمتهای صوتی و تصویری است. در برخی مدلها از فناوری اپتیموس استفاده شده که دارای دو بخش گرافیکی هستند و میتوانند باعث افزایش عمر باتری شوند. در این روش زمانی که بار پردازشی زیاد نیست هسته گرافیکی پردازنده اجرا میشود و زمانی که توان آن کافی نباشد کارت گرافیکی فعال خواهد شد.
کارتهای گرافیکی AMD که دارای شماره سری HD 65xx، HD 66xx و HD 67xx هستند نیز میتوانند برای بازی استفاده شوند و بهترین کارآیی را مدلهای سری HD 67xx دارند. مدلهایی که شماره سری آنها با عدد شش آغاز میشود جدیدتر هستند.
ویژگیهای ظاهریاندازه صفحه نمایش یکی از مهمترین ویژگیهای ظاهری است. لپتاپهایی که دارای صفحه نمایش 15 اینچ و بزرگتر هستند وزن بیشتری دارند و حمل آنها کمی دشوارتر است. با این حال اندازه صفحه نمایش به مشاهده جزییات بیشتر کمک میکند. مدلهایی که دارای صفحه نمایش 13 یا 14 اینچ هستند معمولا وزنی بین 8/1 تا 4/2 کیلوگرم دارند و امکان جابجایی آنها بیشتر است. یکی از فناوریهای مرتبط با صفحه نمایش سیستم نور پسزمینه است و در برخی مدلها از شیوه تامین نور LED استفاده میشود. در این روش نور تنها در قسمتی از تصویر که روشن است تابیده میشود و میزان کنتراست در تصویر را افزایش میدهد. علاوه بر این باعث مصرف کمتر باتری خواهد شد.
وضوح تصویر هم در کیفیت نمایش موثر است. معمولا لپتاپها از دقت تصویر 768×1366 پشتیبانی میکنند که هر چقدر این مقدار بالا باشد جزییات بیشتری در تصویر قابل مشاهده است. در مدلهای حرفهای از وضوح 1080×1920 استفاده میشود که به آن، استاندارد 1080P یا اصطلاحا Full Hd میگویند.
پس از این قسمت تعداد پورتها حایز اهمیت هستند. به عنوان مثال هرچقدر تعداد پورتهای USB بیشتر باشد امکانات بهتری برای ارتباط با وسایل جانبی فراهم میکند ضمن اینکه دو درگاه تصویری VGA و HDMI نیز برای اتصال به نمایشگرها مانند مانیتور، تلویزیون و پروژکشن کاربرد دارند. نوع صفحه کلید و اندازه تاچپد هم میتواند در انتخاب موثر باشد. کیبوردهایی که بین کلیدهای آن فاصله وجود دارد چیکلت نامیده میشوند. تایپ در این کیبوردها با دقت بیشتری همراه است با این حال برای تایپ سریع مناسب نیستند زیرا اندازه کلیدها حدود 15 درصد از کلیدهای معمولی کوچکتر است.
برندبرند در لپتاپها تاثیر زیادی در انتخاب دارد با این حال باید گفت شرح تفاوت بین برندها نیز کار بسیار دشواری است. برند سونی در جایگاه نخست برندهای لپتاپ است. با این حال در مقایسه با مدلی که مشخصات فنی مشابه دارد قیمت این برند میتواند حدود 100 تا 400 هزار تومان گرانتر باشد. این ویژگی در مورد نوتبوک های اپل بسیار بیشتر است. لپتاپهای اپل دارای سیستم عامل اختصاصی خود هستند که شیوه مستقلی را برای استفاده از سختافزار دارد بنابراین نمیتوان آن را با مدلهای ویندوزی موجود در بازار مقایسه کرد. زیبایی و ظرافت این محصولات اگرچه شگفتانگیز است اما قیمت آنها برای کاربران عادی توجیه ندارد. برندهای اسوس و لنوو اکنون در بازار ایران دارای جایگاه مناسبی هستند و استقبال از آنها در حد مطلوبی است ضمن اینکه کارآیی و توان محصولات این دو برند هم مطلوب است. در جایگاه بعدی برندهایی همچون اچپی، دل و ایسر دیده میشوند که از نظر قیمت کاملا رقابتی هستند و در مقایسه با سایر برندها میتوان در آنها قیمتهای مناسبتری را نسبت به مدلهایی با مشخصات فنی مشابه دید. با این حال این مدلها نیز حساسیتهای خاص خود را نسبت به شرایط نگهداری دارند و باید بیشتر مورد توجه قرار گیرند